Τι έγινε στ’ αλήθεια με το ορόσημο του Δεκέμβρη;

Τι έγινε στ’ αλήθεια με το ορόσημο του Δεκέμβρη;

Δεν ξέρω πώς μπορεί να επιβιώσει ένας λαός που έχει χάσει την εμπιστοσύνη του στην κομματική ηγεσία του τόπου του.
Αναφέρομαι σε όλους ανεξαίρετα τους κομματικούς ηγέτες και τον πρόεδρο ξεχωριστά που σε αυτή τη κρισιμότατη φάση για το κυπριακό πρόβλημα φάνηκαν κατώτεροι των περιστάσεων. Ενώ τα ΜΜΕ ασχολούνται με τη σωρό του Τάσσου, κανείς δεν απαίτησε και δεν είπε την αλήθεια για το τι έγινε επιτέλους με την αξιολόγηση της Τουρκίας στην Ευρώπη. Ήταν ή δεν ήταν ορόσημο ο Δεκέμβρης όπως μας έλεγαν τόσους μήνες ; Πέρασε ή δεν πέρασε αλώβητη η Τουρκία όπως διατυμπάνιζαν μήνες πριν, αναφερόμενοι σε αυστηρή αξιολόγηση της σε περίπτωση που δεν εκπλήρωνε τις υποχρεώσεις της; Τις δυσκολίες για να επιβληθούν κυρώσεις τις ξέραμε .Τι κάναμε γι αυτό, θέλουμε να μας πουν όλοι. Ποια ήταν η προετοιμασία που έγινε σε αυτήν τη σοβαρή, για το κυπριακό πρόβλημα, αξιολόγηση; Ποια ήταν η στρατηγική που ακολουθήθηκε και ποιοι στόχοι επιτεύχθηκαν απ’ αυτούς που θέσαμε; Αυτή ήταν μια μάχη που έπρεπε να δώσουν ανεξάρτητα από τις οποιεσδήποτε επιμέρους διαφορές τους. Τι έκαναν ; Κανείς δεν ξέρει. Δεν ακούσαμε όμως να συστήνεται ομάδα εργασίας επιστημόνων ή ειδικών για το Δεκέμβριο για να χαράξει μια στρατηγική ή μια πορεία και μεθόδευση των στόχων μας .
Δεν ακούσαμε να οργανώνεται μια διπλωματική εκστρατεία για να κερδίσουμε ότι καλύτερο μπορούσαμε από αυτήν την αξιολόγηση. Αντίθετα η Τουρκική κυβέρνηση οργάνωσε από τον Οκτώβρη ευρεία σύσκεψη με τη συμμετοχή 40 πρέσβεων από τα πιο σημαντικά πόστα του εξωτερικού. Από την πλευρά μας δεν είδαμε οποιεσδήποτε ενέργειες που να φανερώνουν ότι η πλευρά μας είχε ένα στόχο και ένα συγκροτημένο σχέδιο με εναλλακτικά σενάρια. Δεν καταλάβαμε ποια ήταν εν τέλει η απόφαση του εθνικού συμβουλίου πάνω στην οποία έπρεπε να βασιστεί μια κοινή επιτέλους στρατηγική. Μήπως λοιπόν όλα αυτά που έλεγαν κάποιοι πριν την αξιολόγηση της Τουρκίας ήταν μόνο για εσωτερική κατανάλωση; Ή μήπως δεν εργάστηκε καθόλου ο μηχανισμός του υπ. Εξωτερικών της Κύπρου θεωρώντας ότι η υποχωρητική στάση μας θα συνέβαλλε περισσότερο στην επίλυση του κυπριακού; Ακούμε τις εκ των υστέρων αντιπαραθέσεις και διερωτούμαστε τι πραγματικά συνέβηκε ή ποιος κοροιδεύει ποιον; Ο υπ. Εξωτερικών ακύρωσε τη δημοσιογραφική διάσκεψη στην οποία θα ενημέρωνε τους δημοσιογράφους για την απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης, επικαλούμενος την ταραχή του λαού εξαιτίας της εξαφάνισης της σωρού του Τάσου…
Μα είμαστε σοβαροί; Ο ίδιος ο Τάσσος Παπαδόπουλος θα γινόταν έξω φρενών που χρησιμοποιήθηκε για να μην γίνει ενημέρωση του κόσμου για το τι έγινε πραγματικά στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Γιατί αφήνεται ο λαός απληροφόρητος ή μόνο με τις καθησυχαστικές σύντομες δηλώσεις του υπ. Εξωτερικών ότι ‘’πετύχαμε τους στόχους μας’’ . Ποιους στόχους πετύχαμε ; Γιατί δεν εξηγούν στον κόσμο; Διότι διαβάζοντας αναλύσεις έγκριτων και σοβαρών δημοσιογράφων για το κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά θέματα αρχίζεις πραγματικά και ανησυχείς σε περίπτωση που ευσταθούν έστω και κατ’ ελάχιστο αυτές οι εκτιμήσεις.
Η Κύρα Αδάμ γνωστή δημοσιογράφος της αθηναϊκής ελευθεροτυπίας έγραψε τα εξής αναφερόμενη στο συγχχωροχάρτι που πήρε η Τουρκία για τη στάση της απέναντι στην Κύπρο : ‘’Το συγχωροχάρτι αυτό έδωσαν από κοινού στην Τουρκία η ελληνική και η κυπριακή κυβέρνηση, οι οποίες με μια πρωτοφανή κίνηση στα χρονικά των κρατών-μελών αποδέχθηκαν να κλείσει θέμα ύψιστου εθνικού συμφέροντός τους στο κατώτερο επίπεδο του Συμβουλίου υπουργών Εξωτερικών, ώστε να μην έρθει στο Συμβούλιο Κορυφής της Πέμπτης και γίνει αντικείμενο συζήτησης σε επίπεδο αρχηγών κρατών-μελών της Ε.Ε. Με βάση τη συμφωνία που επετεύχθη στο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών, οι 27 απελευθέρωσαν την Τουρκία από τη δεσμευτική υποχρέωση που οι ίδιοι οι εταίροι τής είχαν επιβάλει το 2005 και το 2007. Δηλαδή να εφαρμόσει το Πρόσθετο Πρωτόκολλο στην περίπτωση της Κύπρου ανοίγοντας τα τουρκικά λιμάνια και αεροδρόμια στην Κύπρο και επιπροσθέτως να έχει προχωρήσει σε εξομάλυνση των σχέσεών της με την Κύπρο, ειδάλλως σ' αυτό το Συμβούλιο Κορυφής θα επανεξεταζόταν η συνολική πορεία της Τουρκίας στην Ε.Ε. Η μονομερής -προφορική- δήλωση της κυπριακής κυβέρνησης ότι κρατά το δικαίωμα να μπλοκάρει στο μέλλον άλλα διαπραγματευτικά κεφάλαια δημιουργεί ασάφεια στο αν η πράξη αυτή θα γίνεται με αυστηρά πολιτικά κριτήρια ή με βάση τη συμπεριφορά της Άγκυρας απέναντι στο τρέχον κοινοτικό κεκτημένο. Το σημείο αυτό είναι μεγάλης σημασίας για το ουσιαστικό πολιτικό όπλο της Κύπρου που τελικά είναι μόνον το κεφάλαιο της ενέργειας Ε.Ε. - Τουρκίας.΄΄
Η Κύρα Αδάμ θεωρεί επίσης ότι ‘’Η Λευκωσία και ο πρόεδρος Χριστόφιας έχουν πλέον ελάχιστα ουσιαστικά μέσα πίεσης για την αντιμετώπιση της Άγκυρας σε μια διαφαινόμενη λύση του Κυπριακού, η οποία πλέον δεν φαίνεται να υπερβεί την προσεχή άνοιξη ’’. Ισχύουν όλα αυτά που γράφει η δημοσιογράφος; Ισχύει αυτό που είπε ο Αβέρωφ Νεοφύτου ότι ο Μάρκος Κυπριανού θα μείνει στην Ιστορία ως ο υπ. Εξωτερικών που έκαψε το Ευρωπαϊκό χαρτί της Κύπρου; Ο λαός επένδυσε στην ένταξη του στην ΕΕ και πιστεύει ότι μπορεί να διεκδικήσει σε κάποιο βαθμό τα δίκαια του από την ΕΕ. Είναι αυταπάτη αυτή η πεποίθηση; Ή μήπως μπορούμε να διεκδικήσουμε , αλλά είμαστε ανίκανοι να το πράξουμε με επιτυχία;

Και το τελευταίο και πιο σημαντικό, αν η Τουρκία σκληρύνει τη στάση της μετά το συγχωροχάρτι που πήρε και δεν φτάσουμε σε λύση του κυπριακού την ερχόμενη άνοιξη ή το καλοκαίρι πράγμα πού όλοι απευχόμαστε, δεν θα έχουμε χάσει το μοναδικό μοχλό που είχε όντως η Κύπρος, για να πιέσει για τη λύση του Κυπριακού; Πώς θα κοιτάξουν στα μάτια αυτό το λαό οι κομματικοί μας ταγοί; Θα δείχνουν πάλι ο ένας τον άλλο; Νομίζω πως η αυλαία θα πέσει για όλους και ότι κανένας δεν θα σωθεί σε περίπτωση που διαφανεί η ανεπάρκεια της στρατηγικής τους.

Θεοδώρα Παυλίδου, φιλόλογος

Σημ.: Μόλις διάβασα και το χθεσινό άρθρο της ευρωβουλευτού κ. Ε. Θεοχάρους στο οποίο επισημαίνει ότι ‘’από καιρό είχαμε προειδοποιήσει ότι το κλίμα στην ΕΕ ήταν αρνητικό, επειδή αλώνιζε η τουρκική προπαγάνδα, η οποία ισχυριζόταν και έπειθε, με την αμήχανη συνενοχή της Κυπριακής Κυβέρνησης, ότι βρισκόμαστε κοντά σε λύση. Η Κυβέρνηση διά της ανοχής της αποδεχόταν σιωπηρώς την εμπέδωση των τουρκικών θέσεων. Γενικώς ήταν παραδομένη και εξαρχής ηττημένη.’’ Και συνεχίζει : ‘’Υπήρξε μια άνευ προηγουμένου κοροϊδία και εμπαιγμός του λαού. Οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επιτρέπουν στην Τουρκία να προχωρεί αλώβητη στην ΕΕ και ακάθεκτη για διχοτομική λύση στο Κυπριακό.’’ Αν έγιναν όλα αυτά, προκύπτουν ευθύνες για όλους ανεξαίρετα τους κομματικούς ηγέτες αυτού του τόπου.

Για τον Τεύκρο, τον στρατιώτη που μας πυροβόλησε όλους…


Ποτέ δεν κατάλαβα πραγματικά τι είναι ο στρατός και γιατί πρέπει να λειτουργεί με τον αναχρονιστικό τρόπο που λειτουργεί μέχρι σήμερα. Το γυναικείο μου μυαλό δεν μπορεί να αντιληφθεί, γιατί ενώ παιδευόμαστε σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης να δημιουργήσουμε ελεύθερες, δημοκρατικές και σκεπτόμενες προσωπικότητες, στα 18 τους χρόνια τους λέμε να εγκαταλείψουν τον ορθολογισμό, και να ζήσουν στον παραλογισμό μιας υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας που όλη η λειτουργία της κάθε άλλο παρά στη δημοκρατία και την ελευθερία στηρίζεται. Μέσα σε μια κοινωνία όπου έχει θεοποιήσει τα υλικά αγαθά και το χρήμα, γονείς και δάσκαλοι προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε στα παιδιά μας κάποιες άλλες αξίες, την αξιοπρέπεια, τον αλληλοσεβασμό, την αλληλεγγύη, την ευγένεια, το αίσθημα της δικαιοσύνης. Γιατί με δύο χρόνια στρατού, χαλούμε ότι κτίσαμε με κόπο για 18 χρόνια; Γιατί αυτά τα παιδιά στα 18 τους χρόνια τα πετάμε στον Καιάδα του στρατού όπου για να επιβιώσουν πρέπει να έχουν συμπεριφορά αγέλης, αντί σκεπτόμενης προσωπικότητας; Γιατί στο στρατό πρέπει να αποβάλουν ότι έμαθαν μέχρι τώρα και θα πρέπει να υποστούν εξευτελιστικές ή παράλογες συμπεριφορές ; Γιατί θέτουμε σε κίνδυνο αυτά τα παιδιά;

Παλιά λέγανε να πάνε τα αγόρια στο στρατό για να γίνουν άντρες…ή για να γίνουν άνθρωποι. Δεν κατάλαβα ποτέ τον αντρισμό και τον ανθρωπισμό που καλλιεργείται στο στρατό. Σήμερα πολλοί νέοι παραδέχονται ότι βγήκαν χειρότεροι άνθρωποι από το στρατό. Ακούς κουβέντες σεξιστικές ή συμπεριφορές από 19χρονους έναντι γυναικών και διερωτάσαι τι είδους άντρες βγάζουμε από το στρατό. Τι τους μαθαίνει λοιπόν o στρατός και τι ανθρώπους βγάζει; Γιατί πρέπει να μάθουν τον εξευτελισμό και την ταπείνωση από μια αλαζονική, για να μην πω διεστραμμένη, συμπεριφορά κάποιων ανωτέρων; Ο στρατός έγινε αιτία για να ζήσουν στο πετσί τους τον παραλογισμό της υποτιθέμενης πειθαρχίας. Ποια πειθαρχία επιτυγχάνεις σήμερα βάζοντας σε ένα νέο πέντε μέρες φυλακή, επειδή ήταν ακούρευτος ή επειδή τα πράγματα του δεν ήταν στην εντέλεια συγυρισμένα;
Ο στρατός σήμερα ως θεσμός αρνείται να κοιτάξει τον εαυτό του στον καθρέφτη. Αρνείται να ασχοληθεί με το κυριότερο πρόβλημα του, την ανάγκη ανανέωσης και εκσυγχρονισμού του σε μια νέα εντελώς βάση. Πώς είναι δυνατόν μαθητές να εισηγούνται τρόπους αποφυγής της φυγοστρατίας και αρμόδιοι βουλευτές, υπουργοί να καμώνονται πως δεν βλέπουν το πρόβλημα; Είναι απίστευτο πως ενώ ως κοινωνία όλοι βλέπουμε τη δυσλειτουργία, τη φθορά, τη μη ανταπόκριση του θεσμού στις σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις, επιμένουμε να συντηρούμε το θεσμό με ναφθαλίνη. Στηρίζουμε ένα θεσμό που του λείπει το πιο σημαντικό, το νόημα, ο σκοπός του, ο στόχος του. Μην μας πουν για την άμυνα της πατρίδας. Άμυνα δεν κάνεις με το να φθείρεις τους νέους σου για δύο χρόνια σε μια βαρεμάρα που λέγεται στρατός. Με όποιο στρατιώτη μιλήσεις θα σου πει ότι μετά από μια ολιγόμηνη εκπαίδευση, ο στρατός είναι μια απέραντη ανία χωρίς νόημα και σκοπό, ένα απέραντο χάσιμο χρόνου.

Είναι κοινό μυστικό επίσης πώς ο στρατός είναι ένας χώρος όπου οι 18ρηδες πλησιάζουν επικίνδυνα τα ναρκωτικά. Αν μιλήσεις με νέους θα σου πουν καθαρά για την έκταση του σοβαρού αυτού προβλήματος. Γιατί λοιπόν ένας γονιός να μην θελήσει να κάνει φυγόστρατο το γιό του από ένα τέτοιο στρατό;

Πραγματικά παραπέμπω τους αρμοδίους στο άρθρο και στις εισηγήσεις των μαθητών της Δασούπολης στην εφημερίδα τους Δασουπολίτης μετά που μίλησαν με φυγόστρατους. Η μείωση της θητείας, θα μειώσει και τη φυγοστρατία, αναφέρουν στο άρθρο τους οι μαθητές. Και δεν καταλαβαίνω γιατί ως κοινωνία δεν συζητάμε αυτή την άμεση ανάγκη για μείωση και εκσυγχρονισμό της στρατιωτικής θητείας. Δεν μπορώ να καταλάβω πως επί μιας αριστερής κυβέρνησης επιτρέπονται αυτές οι συμπεριφορές σε στρατονόμους όπως αυτές που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας. Πώς επιτρέπεται εν έτει 2009 παλιοί στρατονόμοι να κτυπούν νεοσύλλεκτους στρατονόμους για να τους εκπαιδεύσουν και αυτούς να δέρνουν ή να βγάζουν απωθημένα στους στρατιώτες;

Φυσικά κάποιοι ίσως να διερωτώνται, γιατί γράφονται αυτά, όταν πολλοί θεωρούν ότι ο στρατός είναι πια μια προσκοπική κατασκήνωση σε σχέση με αυτό που ήταν προηγουμένως πριν δέκα ή 20 χρόνια.

Αυτά, κυρίες και κύριοι, γράφονται για τον Τεύκρο, τον 17χρονο στρατιώτη που αυτοπυροβολήθηκε χαράματα στη σκοπιά του στις 9 Οκτωβρίου και ο στρατός ακόμα να δώσει εξηγήσεις, γιατί ένα παιδί με όνειρα για το μέλλον, γιατί ένα παιδί που μπήκε με κέφι και όρεξη στο στρατό για να υπηρετήσει και όχι να λουφάρει, γιατί πυροβόλησε εναντίον του εαυτού του; Τι συνέβηκε μέσα στο στρατόπεδο του στη Λάρνακα για να τον οδηγήσει σε μια τέτοια πράξη που μας πυροβολεί όλους για την αδιαφορία μας, για τη συνέχιση της πεζής καθημερινότητας μας, για την εθελοτυφλία μας για θεσμούς που σκοτώνουν ή καταστρέφουν παιδιά που θα ήταν αύριο καμάρι και ελπίδα αυτής της κοινωνίας; Γράφονται επίσης για τους γονείς του Τεύκρου που ως εκπαιδευτικοί και πολίτες προσέφεραν πολλά σε αυτή την κοινωνία με την συμμετοχή τους στα κοινά, αλλά και ως γονείς με τα πολύ ξεχωριστά σε ήθος και προσωπικότητα παιδιά που μεγάλωσαν και μεγαλώνουν παρά το κτύπημα που δέχτηκαν. Αξίζουν λοιπόν μιας καλύτερης μεταχείρισης από μια γραφειοκρατία που αναβάλλει συνεχώς την προσπάθεια να δοθούν απαντήσεις στο ερώτημα που τους ταλαιπωρεί και τους βασανίζει.

Θεοδώρα Παυλίδου, φιλόλογος

Η κυπριακή πολιτεία και οι αγνοούμενοι της…

Ο Θουκυδίδης περιγράφοντας το έθιμο της ταφής των νεκρών του πρώτου έτους του πολέμου αναφέρει τα εξής: ‘’ Σ' αυτόν το χειμώνα οι Αθηναίοι κατά το πατροπαράδοτο έθιμο με δημόσια δαπάνη έθαψαν αυτούς που πέθαναν πρώτοι σε τούτο τον πόλεμο με έναν τέτοιο περίπου τρόπο. Για τρεις μέρες και μέσα σε σκηνή εκτίθενται τα οστά των νεκρών και ο καθένας φέρει ως προσφορά κάτι αν θέλει για το δικό του. Και όταν γίνεται η μεταφορά, άμαξες - μία για κάθε φυλή - σέρνουν λάρνακες από κυπαρίσσι. Εκεί βρίσκονται τα οστά τοποθετημένα κατά φυλή. Παράλληλα ένα φέρετρο μεταφέρεται κενό, στρωμένο για τους αγνοούμενους, που δε βρέθηκαν κατά την ανακομιδή.’’
Όπως φαίνεται από την πιο πάνω αναφορά το θέμα των αγνοουμένων σε ένα πόλεμο είναι πολύ παλιό, αλλά η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας μας βοήθησε από τη μια να μπορούμε να μην έχουμε άδεια φέρετρα, αλλά από την άλλη μας οδήγησε σε μια ασύλληπτη εμπειρία, να θάβουμε ως κοινωνία νεκρούς μετά από 35 ολόκληρα χρόνια

Αυτό που ζήσαμε αυτό το καλοκαίρι ήταν το αποκορύφωμα αυτού που ζούμε σιωπηλά τα τελευταία χρόνια, όταν ακούμε στις ειδήσεις ότι βρέθηκαν και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο του dna τα οστά του τάδε αγνοουμένου. Παρόλο που προσπαθούσαμε να το προσπεράσουμε μέσα στην καθημερινότητα μας, το δράμα εκτυλισσόταν μπροστά μας. Τι είναι οι νεκροί του 1974; Είναι ήρωες που πρέπει να θρηνήσουμε όλοι, που πρέπει να τιμήσουμε όλοι ή οι τελευταίες ανοικτές πληγές ενός πόλεμου που σιγά σιγά κλείνουν και αυτές και αφήνουμε κάθε οικογένεια να ζήσει το προσωπικό της δράμα; Ώσπου ήρθε η φωτογραφία με τα πέντε παλικάρια στο Τζάος. Το πρόσωπα οικεία , τα είδαμε πολλές φορές σε εκπομπές για τους αγνοούμενους, μια φωτογραφία όπως ειπώθηκε σύμβολο. Κάθε φορά που βλέπαμε την φωτογραφία περιδιαβάζαμε με το βλέμμα την έκφραση του καθενός. Τι να ένιωθαν εκείνη τη στιγμή. Απόγνωση, φόβο, αποφασιστικότητα, προδοσία ; Γονατιστοί στο χώμα με τα χέρια πίσω από το κεφάλι και τους κύκλους γύρω από τα πρόσωπα σαν φωτοστέφανα αγίων με ένα αριθμό σε κάθε κύκλο . Ήταν και δικά μας παιδιά και όχι μόνο των οικογενειών τους. Θα μπορούσαν να ζουν σήμερα ανάμεσα μας, αν δεν αποφάσιζαν να παραμείνουν στις θέσεις τους και να υπερασπίσουν την προδομένη κυπριακή δημοκρατία. Περάσαμε όλο τον Αύγουστο να τους θάβουμε έναν έναν. Ναι, πουλούσε το θέμα και το εκμεταλλεύτηκαν εφημερίδες και κανάλια, αλλά από μόνο του το θέμα περιείχε σκηνές αρχαίας τραγωδία, επτά επί Θήβας, Αντιγόνη, ξυλογραφίες και χαρακτικά του Κάνθου. Η ταφή του νεκρού μετά από 35 χρόνια, ο επιτάφιος θρήνος , η φρίκη του πολέμου, η κάθαρση. Και ύστερα τα αμείλικτα ερωτήματα: γιατί αφού υπήρχαν φωτογραφικά τεκμήρια της εν ψυχρώ δολοφονίας τους – το φιλμ είχε και συνέχεια όπως αποκαλύφθηκε που απεικόνιζε και την εκτέλεση και την ταφή- η κυπριακή δημοκρατία άφησε αυτά τα εγκλήματα πολέμου στο συρτάρι; Η πιο μεγάλη έκπληξη όμως ήταν οι δηλώσεις που ακολούθησαν από επίσημα χείλη που έξυναν αντί να κλείνουν τις πληγές, αφού απαξιωνόταν ως ‘’νομικίστικη’’ αντιμετώπιση του κυπριακού οι προσφυγές εναντίον της Τουρκίας. Από πότε η απόδοση δικαιοσύνης είναι νομικίστικη αντίληψη; Κανείς δεν θέλει να καλλιεργήσει το μίσος, γνωρίζουμε ότι και η άλλη πλευρά μιλά για δικά μας εγκλήματα , αλλά και οι εξισώσεις που επιχειρούνται ‘’ μας έκαναν, τους κάναμε και μεις ‘’ είναι έλλειψη σεβασμού στον πόνο των συγγενών και είναι διαστρέβλωση της ιστορικής πραγματικότητας και αυτών που ζήσαμε εμείς οι ίδιοι. Σε λίγο θα διερωτούμαστε μεταξύ μας αν έγινε τουρκική εισβολή με αεροπλάνα στην Κύπρο με χιλιάδες νεκρούς και πρόσφυγες ή μια ‘’ειρηνική επιχείρηση’’ για την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης, όπως ισχυρίζεται η Τουρκική προπαγάνδα.

Ο νεκρός σε ένα πόλεμο, και μάλιστα σε ένα προδομένο πόλεμο, όπως του 1974 πρέπει να δικαιώνεται και να ησυχάζει. Και δεν ησυχάζει μόνο όταν οι συγγενείς παραλαμβάνουν τα κόκκαλα των παιδιών, των αδελφών ή των γονιών τους μέσα στα γνωστά κασελάκια από πλακάζ μαχοκανη και επιτελούν την ταφή του αγαπημένου νεκρού, αλλά όταν αποδοθούν οι τιμές που τους αξίζουν. Ησυχάζουν όταν όλοι εμείς συναισθανόμαστε τις ευθύνες και το χρέος μας έναντι τους. Και το χρέος μας είναι από τη μια να αντιληφθούμε τα δεινά του πολέμου και να μην μπούμε σε άλλες περιπέτειες, αλλά από την άλλη να αγωνιστούμε με αποφασιστικότητα και με γνώση χωρίς εθνικιστικές υστερίες για αυτή την Κυπριακή Δημοκρατία, δικαιώνοντας τη θυσία των παιδιών που την υπερασπίστηκαν, όταν ήταν διάτρητη .
Οι πρόσφατες αποφάσεις του ΕΔΑΔ για τους αγνοούμενους δεν πρέπει να θέσουν και αυτό το τραγικό δίλημμα στους συγγενείς αγνοουμένων. Ή σταματούν οι ατομικές προσφυγές εναντίον της Τουρκίας για εγκλήματα πολέμου ή συνεχίζει η διερευνητική επιτροπή αγνοουμένων το έργο της. Είναι τραγικό να βάζουμε τους συγγενείς να διαλέξουν ανάμεσα στο να μάθουν για την τύχη των δικών τους ή να ζητήσουν τη δικαίωση τους. Οι νεκροί του πολέμου δικαιούνται και τα δύο και η κυπριακή πολιτεία πρέπει να θέσει επί τέλους την ΕΕ προ των ευθυνών της έναντι των αρχών που η ίδια διακηρύττει και σκανδαλωδώς στην περίπτωση της Κύπρου παραβλέπει.

Θεοδώρα Παυλίδου, φιλόλογος

Σημείωση: ‘’Η έλλειψη λογοδοσίας για εγκλήματα πολέμου και πιθανώς για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας έχει φτάσει σε κρίσιμο σημείο. Η συνεχιζόμενη έλλειψη δικαιοσύνης υπονομεύει κάθε ελπίδα για μια επιτυχημένη ειρηνευτική διαδικασία’’, ανέφερε χθες ο νοτιοαφρικανός εβραικής καταγωγής Ριτσαρντ Γκολστοουν που ηγήθηκε έρευνας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου κατά τη διάρκεια της εισβολής του ισραηλινού στρατού στη Γάζα.

30 Σεπτ πολίτης

‘’Νιώθοντας Κύπριοι…’’

Ο πλάτανος , ο Θεόφιλος και ο Κκάσιαλος και η ‘’ελληνικοτάτη’’ Σαλαμίνα

‘’Νιώθοντας Κύπριοι…’’

Άνοιξε με τρυπάνι έξι τρύπες στις ρίζες του πλατάνου και έχυσε μέσα πετρέλαιο για να ξηράνει τον πλάτανο της πλατείας του χωριού. Αυτή ήταν η έκτη απόπειρα ξήρανσης του πλατάνου σύμφωνα με το κοινοτικό συμβούλιο. Συνελήφθη μέλος του κοινοτικού συμβουλίου που ακούστηκε να απειλεί ‘’πως ό,τι και να αποφασίσετε, εγώ θα τον ξηράνω τον πλάτανο’’. Το κοινοτικό συμβούλιο είχε πάρει απόφαση να διατηρηθεί ο πλάτανος στην πλατεία του χωριού, αλλά η απόφαση επηρέαζε τα σχέδια ανάπτυξης κάποιων. Το τμήμα Δασών έσπευσε να αφαιρέσει το πετρέλαιο από τις ρίζες για να σώσει τον πλάτανο.
Μια ιστορία που επαναλαμβάνεται για αιώνες σε αυτόν τον τόπο Κάποιοι ανοίγουν τρύπες στις ρίζες του τόπου και προσπαθούν να τις φυράνουν. Κάποιοι άλλοι προσπαθούν να διασώσουν τις ρίζες του τόπου. Κάποιοι με ευκολία καταστρέφουν ρίζες για να εξυπηρετηθούν τα σχέδια τους… Ναι , αν καταστρέψεις τις ρίζες, το δέντρο ξηραίνεται , και μπορείς να κτίσεις ή να φυτέψεις ότι άλλο θέλεις μετά στη θέση του. Για κάποιους σε αυτόν τον τόπο λίγο μετρά ένας πλάτανος στην πλατεία ενός χωριού.
Για κάποιους άλλους όμως ένας πλάτανος είναι σημαντικός, όχι μόνο γιατί είναι παλληκάρι- δέντρο όπως έλεγε ο ποιητής, αλλά γιατί είναι φύση, ιστορία, παράδοση, λογοτεχνία. Αυτοί ξέρουν τι σημαίνει ρίζες και προσπαθούν να τις κρατήσουν, για να κρατηθούν και αυτοί στις δύσκολες ώρες .

Μια τέτοια προσπάθεια είδαμε το βράδυ της περασμένης Τετάρτης με την πρώτη προβολή στον κινηματογράφο Παλλάς του ντοκυμαντέρ ‘’ Θεόφιλος – Κκασιαλος’’. Μια εξαίρετη δουλειά για τη ζωή και το έργο των δύο σπουδαίων λαϊκών ζωγράφων του ελληνισμού. Ένα ντοκυμαντέρ που παρακολουθούσε τους παράλληλους βίους αυτών των λαϊκών καλλιτεχνών και πρόβαλλε τα κοινά στοιχεία δύο ανθρώπων που πατούσαν βαθιά στο παρελθόν και στην παράδοση του τόπου τους. Οι πίνακες του Θεόφιλου και του Κκάσιαλου είναι πίνακες αυτογνωσίας, είναι οι ρίζες της ιστορίας και της παράδοσης μας δοσμένες με την αφέλεια και την αθωότητα ενός παιδιού. Το ντοκυμαντέρ ήταν ο καρπός μιας συνεργασίας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου και του Υπ. Παιδείας της Ελλάδας .΄΄ Για να επαναπροσδιοριζόμαστε’’…, όπως ειπώθηκε στη συζήτηση από τους δημιουργούς της ταινίας, οι οποίοι πολύ συνειδητά δεν ακολούθησαν τη μόδα της πολυπολιτισμικότητας.
Μια άλλη εξαίρετη δουλειά ήταν το ντοκυμαντέρ ‘’Ανασκάπτοντας τη Σαλαμίνα’’ μια γροθιά στο καλοταϊσμένο στομάχι όλων μας. Προβλήθηκε λίγο πριν από τις ευρωεκλογές και τον κόσμο που κατάφερε να συγκεντρώσει στην αίθουσα εκδηλώσεων του πανεπιστημίου, θα τον ζήλευαν πολλοί κομματάρχες που αγωνίζονταν να μαζέψουν κόσμο στις προεκλογικές τους εκστρατείες. Το ντοκυμαντέρ πήρε τους ανθρώπους που έκαναν ανασκαφές στη Σαλαμίνα πριν από πέντε δεκαετίες και τους ξανάφερε στο χώρο ζωντανεύοντας τις μνήμες και την χιλιοταλαιπωρημένη ιστορία μας. Το ντοκυμαντέρ ήταν μια οδυνηρή κραυγή για τη σημερινή κατάσταση του αρχαιολογικού χώρου της Σαλαμίνας και ήταν αρκετό να ακούσεις τον πρωτομάστορα, το Βάσο Καραγιώργη να μουρμουρίζει συνέχεια για την εγκατάλειψη και την αδιαφορία που επιδεικνύεται για τον πιο σημαντικό αρχαιολογικό χώρο της Κύπρου, για να νιώσεις οργή και ντροπή που τόσα χρόνια δεν κάναμε ότι έπρεπε για την πολιτιστική κληρονομιά αυτού του τόπου. Μόνο και μόνο το ότι οι Τούρκοι έβαλαν τον άνθρωπο που έφερε στο φως τη Σαλαμίνα της Κύπρου να πληρώσει εισιτήριο, για να δει το χώρο που αφιέρωσε 22 χρόνια της ζωής του, ήταν αρκετό για να ξανασκεφτείς κάποια πράγματα που κάποιοι θέλουν να μην σκέφτεσαι, να τα παραβλέπεις , να τα αποσιωπήσεις. Δεν τολμά κανείς φυσικά να πει τον Βάσω Καραγιώργη εθνικιστή, επειδή χαϊδεύει με πόνο και πίκρα τις κολώνες και τα αγάλματα της Σαλαμίνας που μιλούν για το ελληνικό παρελθόν του τόπου και καταγγέλλει με οργή το πανεπιστήμιο της Άγκυρας για τις παράνομες ανασκαφές που διενεργεί στη Σαλαμίνα. Δεν τολμά κανείς να τον πει εθνικιστή, όταν αναφέρει χωρίς συνθήματα, αλλά με γνώση και νηφαλιότητα ανθρώπου που πατάει γερά στις ρίζες του ότι η Σαλαμίνα είναι ένα σύμβολο για όλους τους Κύπριους, γιατί επιβεβαιώνει την ελληνική μας ταυτότητα.

‘’Να νιώσουμε Κύπριοι για να μπορέσουμε να λύσουμε το κυπριακό. ‘’ μας είπε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας σε πρόσφατη δήλωση του. Αυτό που δεν καταλαβαίνει ο πρόεδρος είναι πως όσο πιο πολύ Κύπριοι νιώθουμε, τόσο πιο βαθιά νιώθουμε την ελληνικότητα αυτού του τόπου, γιατί αυτή η βαθιά ‘’κυπριακότητα’’ δεν είναι τίποτε άλλο από την άλλη όψη της ελληνικότητας μας. Αυτή την αρχαική ‘’ κυπριακότητα’’ με τους βρακάδες Κύπριους, τους ποιητάρηδες με τα τσιατιστά του Παραλιμνιού είχε συναντήσει ο Σεφέρης στην Κύπρο για να γράψει ότι ‘’ από δω νιώθεις την Ελλάδα ευρύχωρη, πιο πλατιά.’’ . Ας μην μας φέρνει τις παλιές αποτυχεμένες εγγλέζικες συνταγές ο πρόεδρος … Οι Άγγλοι ως ‘’αποικιοβοσκοί της Ταγκανίκας’’ δεν είχαν κανένα πρόβλημα να κατασκευάζουν ταυτότητες, για να βρουν τις πολιτικές λύσεις που θα ήταν προς το συμφέρον τους. Άλλο η συλλογική εθνική ταυτότητα την οποία δικαιούται να έχει οποιαδήποτε κοινότητα και σύμφωνα με ευρωπαϊκές οδηγίες πρέπει να προστατεύεται και να διαφυλάττεται, και άλλο η πολιτειακή μας ταυτότητα, αυτή δηλαδή που μας κάνει πολίτες του ίδιου κράτους με τους Τουρκοκύπριους ή μέλη άλλων κοινοτήτων. Ας τα ξεκαθαρίσουμε επιτέλους αυτά τα τόσο απλά και αυτονόητα πράγματα…

Θεοδώρα Παυλίδου, φιλόλογος