"Καλύτερα σε κώμα παρά σε κόμμα"
"Καλύτερα
σε κώμα παρά σε κόμμα". Αυτό ήταν ένα
σύνθημα που είχα δει στους τοίχους μιας Αθήνας με άδεια καταστήματα και
καμένα νεοκλασικά. Ένα σύνθημα με ευφυές
λογοπαίγνιο, που άφηνε όμως να φανούν εύγλωττα τα συναισθήματα οργής και αηδίας
των πολιτών. Οι άνθρωποι μαθαίνουν
τελικά με τον σκληρό και επώδυνο τρόπο.
Το
τραγικό είναι ότι εμείς βλέπαμε τι γινόταν στην Ελλάδα. Bλέπαμε
το έργο να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας, ξέραμε τι εστί ΔΝΤ, τι εστί
τρόικα, τι είναι τα μνημόνια, είδαμε την κατρακύλα του ΠΑΣΟΚ. Κι αυτό είναι το
ερώτημα και του πιο αφελούς πολίτη: Οι πολιτικοί μας, όλων των κομμάτων μηδενός
εξαιρουμένου, δεν έβλεπαν; Γιατί δεν πήραν επαρκή μέτρα ώστε να αποφύγουμε να
μπούμε στο μηχανισμό στήριξης όσες περικοπές και θυσίες και αν χρειαζόταν να
γίνουν; Δεν είναι αυτό ασύγγνωστη και εγκληματικά ανεύθυνη στάση έναντι του
λαού αυτού του τόπου;
Δεν
κοιτάζουμε πίσω ούτε παρελθοντολογούμε. Το μνημόνιο έκλεισε, αλλά πρέπει να
ξέρουμε όλοι γιατί φτάσαμε στο χείλος της καταστροφής. Διότι αν δεν
κατανοήσουμε τις αιτίες, δεν πρόκειται να βγούμε ούτε και τώρα από την
καταστροφή και θα ακολουθήσουμε με
μαθηματική ακρίβεια την πορεία της Ελλάδας, πηγαίνοντας από ύφεση σε ύφεση και από μνημόνιο σε
μνημόνιο. Αν δεν βάλουμε μαχαίρι και αν δεν κάνουμε τομές σ' αυτό το σαθρό
πολιτικό σύστημα και στις διαπλοκές μεταξύ πολιτικών, τραπεζιτών και ΜΜΕ, δεν
θα υπάρξει καμιά σωτηρία. Αν δεν απαιτήσουμε τώρα, παράλληλα με τις οικονομικές
μεταρρυθμίσεις, την αλλαγή σ' αυτό το διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα, τότε η
Κύπρος πραγματικά εάλω…
Γιατί
το πρόβλημά μας είναι βαθύτατα πολιτικό και κοινωνικό, εντέλει πρόβλημα
πολιτισμού. Κατάντησε να είναι οικονομικό, εξαιτίας μιας κομματοκρατίας που
έχει γκρεμίσει τα πάντα σ' αυτόν τον τόπο. Και δυστυχώς προειδοποιήσεις
υπήρχαν. Το Μαρί, πέρα από μια τραγωδία, ήταν ένα σήμα κινδύνου προς όλους μας.
Το πόρισμα Πολυβίου προειδοποίησε με τον πιο εμφαντικό τρόπο για τα τρωτά του
συστήματος στέλνοντας "χιλιάδες μέλισσες" να μας ξυπνήσουν, αλλά όλες
"ψοφήσανε πάνω στο παχύ μας δέρμα". Η κυβέρνηση πέταξε την ίδια μέρα
στον κάλαθο των αχρήστων το πόρισμα, η δε αντιπολίτευση και τα άλλα κόμματα
αγνόησαν επιδεικτικά όσα αναφέρονταν στις στρεβλώσεις αυτού του συστήματος.
Ίσως ακούγεται αφελής ως σκέψη, αλλά ίσως θα βασανίζει για πολύ καιρό τον πρώην
πρόεδρο το ερώτημα τι θα γινόταν αν έφευγε τότε. Δυστυχώς, η ιστορία έχει πολλά
παραδείγματα πολιτικών που το μεγαλύτερο λάθος τους ήταν ότι δεν αποχώρησαν από
την πολιτική σκηνή την κατάλληλη στιγμή, πληρώνοντας αργότερα το λάθος με την
καταβαράθρωσή τους. Δυστυχώς, κώφευσαν σ' αυτά που εύγλωττα περιέγραφε το
πόρισμα Πολυβίου: "Υπάρχει η αίσθηση μεταξύ
μεγάλου μέρους των πολιτών ότι η επίσημη Πολιτεία δεν ενδιαφέρεται για το κοινό
καλό, ότι τα περισσότερα αξιώματα κατέχονται από άτομα όχι με βάση την αξία,
αλλά με κομματικά κριτήρια, και ότι συνήθως η ολιγωρία, η αμέλεια και η
ανεπάρκεια δεν συνεπάγονται τη σωστή απόδοση ευθυνών ή οποιαδήποτε κύρωση. Αντί
ευθύνης – τόσο με τη μορφή ανάληψης όσο και απόδοσής της – υπάρχει στα μάτια
του μεγάλου μέρους των πολιτών συγκάλυψη και ατιμωρησία".
Δυστυχώς δεν
τιμωρήθηκε κανείς για τίποτε σ' αυτόν τον τόπο και αυτό "εμπεδώθηκε"
σε όλες τις βαθμίδες της δημόσιας υπηρεσίας. Στο πόρισμα Πολυβίου υπήρχαν
σημαντικές εισηγήσεις, που ΚΑΝΕΝΑΣ βουλευτής ΚΑΝΕΝΟΣ κόμματος δεν ζήτησε να
συζητηθούν στη Βουλή για να βελτιωθεί το πολιτειακό μας σύστημα και να μην
έχουμε άλλο Μαρί. Κανείς αξιωματούχος δεν θεώρησε ότι έπρεπε να ασχοληθεί με
αυτό το θέμα και εθελοτυφλούσαν στις εμφανείς παθογένειες του ολιγαρχικού μας
συστήματος. Ο Γενικός Εισαγγελέας, αντί
να πάρει θέση και να θέσει τα κόμματα προ των ευθυνών τους ως ανεξάρτητος
αξιωματούχος, λειτουργεί περισσότερο ως γρανάζι του συστήματος και περίπου
αποδέχεται ως αναγκαίο κακό το κομματικό
ρουσφέτι σε όλα τα επίπεδα.
Το ότι μπαίναμε
και σε προεκλογική περίοδο χειροτέρεψε τα πράγματα, αφού οι μεν επιδίωκαν την
εξουσία χωρίς να αντιλαμβάνονται τις ευθύνες που αναλάμβαναν, οι δε αγωνίζονταν
να πάρουν ακόμα από το κράτος τα τελευταία κομματικά τους κέρδη. Η οικονομία
του τόπου ουσιαστικά ήταν στον
αναπνευστήρα, όπως μας είπε ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, αλλά οι
πολιτικοί μας απέκρυψαν την πραγματική κατάσταση της οικονομίας από τον κόσμο
λέγοντάς μας φρικτά ψέματα.
Ας μη
διαπληκτίζονται λοιπόν άλλο στις τηλεοράσεις για τις ευθύνες, διότι ο κόσμος θα
σπάσει πια τις τηλεοράσεις από την οργή του. Η προηγούμενη κυβέρνηση φέρει
όντως βαρύτατες ευθύνες, αλλά και τα υπόλοιπα κόμματα έχουν το δικό τους
σημαντικό μερίδιο ευθύνης. Διότι όλοι γνώριζαν ή όφειλαν να γνωρίζουν. Και αντί
ως σώφρονες πολιτικοί, ως υπεύθυνοι ηγέτες να βάλουν τον τόπο πάνω από το
κομματικό τους συμφέρον, αντί να παλέψουν για να γίνουμε ένα κράτος πρότυπο
δημοκρατίας, ευνομίας και ευημερίας για όλους τους κατοίκους του, συνέχισαν
ανεύθυνα τα πολιτικά παιγνίδια ο ένας έναντι του άλλου, συντηρώντας όμως όλοι το σαθρό πολιτικό σύστημα που εξυπηρετεί τους ίδιους,
αλλά όχι τους πολίτες. Όπως αναφερόταν στο πόρισμα Πολυβίου, "η άποψη των πολιτών είναι ότι πολλές φορές το κράτος όχι μόνο δεν
επιλύει προβλήματα, αλλά και τα δημιουργεί. Το κράτος
φαίνεται να έχει αλωθεί από τα κόμματα και από άλλα οργανωμένα συμφέροντα, και
να έχει μετατραπεί σε όμηρο των κομματικών και άλλων συμφερόντων".
Και σε άλλο
σημείο, το πόρισμα Πολυβίου ανέφερε προφητικά:
"Η τραγωδία στο Μαρί θα πρέπει τουλάχιστο να
αποτελέσει την αφετηρία όχι μόνο για απόδοση ευθυνών, αλλά και για ευρύτερο
προβληματισμό, αυτοκριτική και αυτογνωσία. Σε τελευταία όμως ανάλυση, θα πρέπει
τα βαθιά ρήγματα που έχουν παρατηρηθεί στη γενικότερη λειτουργία του πολιτικού
και πολιτειακού συστήματος να αντιμετωπισθούν όχι με ευχολόγια και κενές
διαπιστώσεις, αλλά με σοβαρές μεταρρυθμίσεις και ανατροπές. Μεταξύ άλλων, θα
πρέπει να προωθηθεί η διαφάνεια ως το κύριο όπλο του πολίτη, θα πρέπει να
'ανοίξει' το σύστημα με περιορισμό της κυριαρχικής και κάποτε ασφυκτικής
παρουσίας και εμπλοκής των κομμάτων σε όλα τα επίπεδα, θα πρέπει να
αναχαιτισθεί η αναξιοκρατία και η μονοπώληση των δημοσίων θέσεων από κομματικά
και προσωπικά συμφέροντα, θα πρέπει η πολιτεία να αναγνωρίζει και να
επιβραβεύει την ικανότητα, την ανεξαρτησία σκέψης και άποψης, καθώς και την
εμπειρογνωμοσύνη πέραν οποιασδήποτε κομματικής ή πελατειακής σχέσης, και θα
πρέπει με κάθε θυσία να ενισχυθεί η κοινωνία και ο πολίτης, όχι μόνο στην
κατανομή δημοσίων αξιωμάτων, αλλά και στη συμμετοχή στον δημόσιο διάλογο. Δεν
θα είναι εύκολο να κατεδαφισθεί το πολιτειακό κράτος που κτίστηκε για τόσες
δεκαετίες τώρα. Θα πρέπει όμως η προσπάθεια να αρχίσει τώρα".
Η υπογράμμιση
ήταν στο πόρισμα. Αν δεν ξηλωθεί το
σύστημα που οδήγησε στην οικονομική
καταστροφή, δεν υπάρχει ελπίδα να βγούμε από αυτή τη βαθύτατη κρίση. Οι μέχρι
τώρα χειρισμοί της κυβέρνησης δείχνουν δυστυχώς
να επαναλαμβάνεται το ίδιο σκηνικό: Υπουργοί που δεν πείθουν και βγήκαν
από τη ναφθαλίνη του κομματικού μηχανισμού, κινήσεις σπασμωδικές και άγαρμπες
σε διάφορα επίπεδα, περιχαράκωση στο κομματικό καβούκι, στείρα αντιπαράθεση και
επικοινωνιακές πολιτικές. Αν συνεχίσουν στο ίδιο μοτίβο, τότε πραγματικά θα
πείσουν για τα εγκληματικά λάθη της
προηγούμενης κυβέρνησης όσο έπεισε και το ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα.
Οι πολιτικοί που
διαχειρίζονται τις ζωές μας, και τις τίναξαν στον αέρα με τις ανευθυνότητές
τους, πρέπει να συναισθανθούν την οργή που φουσκώνει σαν ποτάμι, πρέπει να
αφουγκραστούν το συγκλονισμό του κόσμου, που αναρωτιέται με θυμό: Πώς μας
κατάντησαν! Οι πολίτες απαιτούν διαφάνεια, δικαιοσύνη, αλήθεια - όσο σκληρή και
να είναι - ήθος, υπευθυνότητα, κάθαρση, και αν αυτά δεν υπάρξουν στο κράτος και
στους πολιτικούς, δεν θα υπάρξουν ούτε στους πολίτες. Καμιά επανεκκίνηση δεν θα
γίνει και οι τροχοί της οικονομίας θα ξερογυρίζουν μέσα στην άμμο στην οποία θα
βυθιστούν όλα και όλοι.
Θεοδώρα Παυλίδου, φιλόλογος
Σημ.: Τελικά τα είπε όλα η γενική ελέγκτρια κ. Γιωρκάτζη με μια
κατάθεση καταπέλτη στην ερευνητική επιτροπή, αλλά είδατε κανένα
πολιτικό να αντιλαμβάνεται τις ευθύνες του;
